De docent

Voor de beginnende docent blijkt het best lastig om in de omgang met zijn leerlingen een juist evenwicht te bepalen en vaak kost het jaren om daarin te slagen, of lukt het zelfs nooit...

Bovendien is elke nieuwe lichting leerlingen er een en zul je elke schooljaar weer een manier moeten vinden om in harmonie met elkaar om te gaan. Ga daarbij nooit op routine drijven!!!! "Stuur hem toch eruit, meneer!", hoort menig beginnend docent uit de klas opklinken als hij niet de maatregelen neemt die de klas verwacht. Of: "U moet veel strenger optreden tegen die lui. Gooi ze er maar uit. Ze lachen U anders gewoon uit". Vaak laten leerlingen duidelijk blijken wat ze van je verwachten: "U dreigt wel, maar U doet niks".

Als je als docent te streng straft, protesteren leerlingen; ben je te mild, dan loop je kans om uitgelachen te worden. Wie enig gevoel heeft voor de signalen die leerlingen je min of meer onbewust geven, kan in de loop der tijd leren, precies in te spelen op de verwachtingen van zijn leerlingen. Als het goed is ontstaat een patroon van nauwkeurig ingeschaalde gradaties: een vragende blik, een vriendelijk verzoek, een korte stilte, geďrriteerd kijken,een vermaning, een 'wanhoopszucht', "Ik blijf niet aan de gang", "Nu is het genoeg". Vaak onwillekeurig doorloopt de docent samen met zijn leerlingen de diverse stadia en voordat de uiterste sanctie plaats vindt, houden de leerlingen op omdat ze weten wat er op volgt. Ze zijn in staat om te begrijpen dat iemand, die, ondanks alle subtiele wenken van de docent, toch doorgaat, gestraft wordt of eruit gaat. Uiteraard is consequent handelen hierbij een uiterste noodzaak: het verwachtingspatroon van de leerling is hier ook op gebaseerd. Wegsturen is natuurlijk een uiterste middel. Iemand alleen vooraan zetten met de ogen van de hele klas op hem gericht, is voor de meeste leerlingen al onaangenaam genoeg.

Maar ook dat hoeft natuurlijk geen garantie voor rust in de tent te zijn: Docent tot 'geďsoleerde' leerling: "Kijk voor je, want als je opzij kijkt zit je toch maar te giebelen". Leerlinge:"Ja, maar als ik voor me kijk, kan ik mijn lachen helemáál niet meer houden".